ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ-Μια σχέση στοργής ή μια σχέση μοιραία για τα επόμενα χρόνια;

   Το γεγονός πως ζούμε στην εποχή των συμφερόντων και του εξαντλητικού επαγγελματισμού, όπου απουσιάζει ο καλοπροαίρετος και δημιουργικός συναισθηματισμός, καθώς και ο θεμιτός ανταγωνισμός, είναι λίγο πολύ γνωστό σε όλους μας. Ειδικά μετά την έλευση της τηλεόρασης και του ηλεκτρονικού υπολογιστή, η τεχνολογία συνδέεται αναπόσπαστα με κάθε τι, πλέον, στην καθημερινότητά μας. Έτσι, όποιος διαλέγει να αναδείξει και να επιδείξει την αφοσίωσή του σε ό,τι κι αν κάνει, ένα τεράστιο μέσο διευκόλυνσης έχει βρεθεί ξαφνικά στα χέρια του!

   Ούτως ή άλλως, ο αθλητισμός δε θα μπορούσε να εξαιρεθεί. Αποτελώντας ένα από τα μεγαλύτερα και ισχυρότερα όπια της λαϊκής μάζας, στις μέρες μας χειραγωγείται από την τεχνολογία και την τηλεόραση,  όπως ένα φύλλο από τον άνεμο! Στο δίλημμα αν η σχέση του αθλητισμού με την τηλεόραση είναι σχέση στοργής ή μοιραία για τα ερχόμενα χρόνια, η απάντηση δεν είναι καθόλου εύκολη… Πόσο η τηλεόραση βοηθά τον αθλητισμό; Καταρχήν,  είναι αδιαμφισβήτητο πως τα αθλητικά σωματεία και οι οργανισμοί - και ιδιαίτερα αυτοί του επαγγελματικού αθλητισμού με παγκόσμια έκταση, όπου εκεί είναι πλέον απαραίτητο - ύστερα από ατελείωτες διαπραγματεύσεις με τους δυστυχώς «βασιλιάδες» του γενικότερου επαγγελματισμού, τους μάνατζερ των Μ.Μ.Ε. , καταλήγουν σε θρυλικές συμφωνίες, με υπέρογκα ποσά και έτσι εξασφαλίζουν στα ταμεία τους εξωπραγματικά έσοδα - έχοντας βέβαια  και υψηλό προϋπολογισμό. Και σήμερα, χωρίς τα τηλεοπτικά δικαιώματα, δε νοείται να επιβιώσει ο παγκόσμιος αθλητισμός! Ποιος μπορεί να φανταστεί έστω,  τη Ρεάλ, τη Μάντσεστερ, τη Μίλαν χωρίς τη συνδρομή των καναλιών; Πως οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα προάγονταν σε οικονομικό, θεαματικό και διοργανωτικό επίπεδο, χωρίς τη μετάδοσή τους; Συνολικά,  η τηλεόραση και γενικότερα τα ηλεκτρονικά μέσα «σπρώχνουν» οποιονδήποτε σύλλογο ή διοργάνωση  στην οικονομική και επιχειρηματική κορυφή, βοηθώντας παράλληλα όσους π.χ. δεν έχουν τη δυνατότητα ή την ευκαιρία να πάνε στο γήπεδο, να δούνε την ομάδα τους από τον καναπέ. Άσχετα με ποια κριτήρια και με ποιες προοπτικές, ένας σύλλογος διαπραγματεύεται και υπογράφει συμβόλαιο  με ένα κανάλι σε όποιο δυνατό  συνεχόμενο επίπεδο, το οποίο μόνο του μπορεί να εγγυηθεί σταθερή τηλεοπτική «στέγη» και οικονομική ευημερία. Το συμπέρασμα είναι πως σπάνια υπάρχει επαγγελματικό και σημαντικό αθλητικό γεγονός που να μην καλύπτεται τηλεοπτικά, με αποτέλεσμα ο αθλητισμός να «τρέφεται» από την τηλεόραση και το αντίστροφο. Βέβαια, ανάλογα με το άθλημα,  τη διοργάνωση, ή ακόμη και το θεσμικό καθεστώς κάθε χώρας, υπάρχει η πιθανότητα να επέλθει συμφωνία για κεντρική διαχείριση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων κάθε διοργάνωσης, εφόσον όλα τα σωματεία -  ή τουλάχιστον τα περισσότερα -  δείξουν τη συγκατάβασή τους. Πρόσφατο παράδειγμα η περίπτωση του ελληνικού ποδοσφαιρικού πρωταθλήματος, της Super League. Κι εκεί είναι φυσικό να υπάρχουν ως βασικά ζητούμενα οι κατάλληλες συνθήκες και προϋποθέσεις, έτσι ώστε η τηλεοπτική διαχείριση να μπει σε κάποια όρια και πλαίσια, που με την κατάλληλη εποπτεία θα υποσχεθεί ασφάλεια και σταδιακή ανέλιξη για τον καθένα συμμετέχοντα.

   Εδώ έρχεται το δεύτερο μέρος του διλήμματος ή η «αντίπαλη» ερώτηση... Πως και πόσο η τηλεόραση βλάπτει τον αθλητισμό; Είναι γεγονός πως το πρώτο αρνητικό στοιχείο που μας έρχεται στο μυαλό είναι πως η τηλεόραση απομακρύνει τον φίλαθλο κόσμο από τους αθλητικούς χώρους. Όντως, με τη μετάδοση όλων των μεγάλων αθλητικών γεγονότων, ο καθένας από εμάς βρίσκει ένα ισχυρό κίνητρο να προτιμήσει την άνεση του προσωπικού του χώρου. Μακάρι όμως, το μειονέκτημα της σχέσης αθλητισμού και τηλεόρασης να ήταν μόνο αυτό. Πίσω του κρύβονται αναρίθμητα «χτυπήματα» για τον αθλητισμό. Θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε μερικά από αυτά.

   Αρχικά και βασικότερα, τα τεχνολογικά μέσα βλάπτουν τον αθλητισμό σε ηθικό επίπεδο. Η παιδευτική αξία του αθλητισμού θυσιάζεται στο βωμό του κέρδους και των οικονομικών συμφερόντων, Η εμπορευματοποίησή του, σε συνδυασμό με την πληθώρα διαφημίσεων, δημιουργούν προσωπείο στο πραγματικό του πρόσωπο, και τα αληθινά μηνύματα που πρέπει να λαμβάνονται από όλους μας, όπως ο ανταγωνισμός, η προσπάθεια, η δουλειά, η παραδοχή της ήττας, το χειροκρότημα και ο σεβασμός στον συνδιαγωνιζόμενο - και όχι αντίπαλο, όπως έχει επικρατήσει να λέμε - αντικαθίστανται από σάπια πρότυπα που δεν συνάδουν με το αθλητικό ιδεώδες και την ευγενή άμιλλα. Ακόμη, ο πραγματικός σκοπός του αθλητισμού παραπαίει για χατίρι των συμβολαίων, των χρημάτων και των οικονομικών συμφωνιών και οι αμύθητες δαπάνες για αχρείαστες υπέρλαμπρες τελετές και διοργανώσεις, έχουν μεταποιήσει τον αθλητισμό από χώρο ψυχαγωγίας και ψυχικής ευφορίας σε χώρο εκτόνωσης, διχόνοιας, αντιπαλότητας και ψυχοκτονίας! Όλα τα παραπάνω έχουν ως άμεσες καταστροφικές συνέπειες την καταρράκωση των αξιών που διαπνέουν τον υγιή αθλητισμό και την έκπτωση του «ευ αγωνίζεσθαι», που εξηγούν τον αφιονισμό και την οπαδοποίηση ειδικά των νέων, την έξαρση του φανατισμού και του χουλιγκανισμού, καθώς και τη σύναψη λατρευτικής σχέσης με λανθασμένα αθλητικά είδωλα. Και όχι μόνο αυτά, αλλά και άλλες πολλές παρενέργειες που δεν χωρούν σε λίγες γραμμές...

   Συμπερασματικά, είναι αδιαμφισβήτητο πως οι δεσμοί μεταξύ τηλεόρασης και αθλητισμού είναι γερά δεμένοι στην τωρινή εποχή. Εκτός από τα τεράστια οφέλη αυτής της σχέσης, ας συνυπολογίσουμε και τις συνέπειές της. Είναι ευθύνη όλων μας να τις  σταματήσουμε και να παραδώσουμε στα παιδιά μας την ιδέα και όχι το εμπόρευμα που λέγεται αθλητισμός...


Παύλος