Το ψηφιακό «μαντείο»

Ελβετός επιστήμων θέλει να δημιουργήσει ένα σύγχρονο «μαντείο». Σκοπός του, οι προβλέψεις μέσω υπερ-υπολογιστή εκδήλωσης οικονομικών κρίσεων, πολεμικών συρράξεων, επαναστάσεων και ανατροπής καθεστώτων.

Εχοντας στο νου του τη λειτουργία του μαντείου των Δελφών, ο Ελβετός «ερευνητής επικινδύνων καταστάσεων» Ντιρκ Χέλμπινγκ από το Πολυτεχνείο Ζυρίχης σκοπεύει να κάνει κάτι αντίστοιχο, αλλά σε πιο σύγχρονο ύφος - μ' έναν ηλεκτρονικό εγκέφαλο να προβλέπει το μέλλον. Πότε θα καταρρεύσει το τραπεζικό σύστημα; Πού μπορεί να ξεσπάσουν πόλεμοι; Ποια καθεστώτα θα ανατραπούν;

Για το φιλόδοξο σχέδιό του, ονόματι «FuturICT», ο Ντ. Χέλμπινγκ έχει συγκεντρώσει ήδη περισσότερους από 300 ειδικούς πληροφορικής, κοινωνιολόγους, οικονομολόγους και μαθηματικούς από έγκριτα ιδρύματα -όπως το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης ή το Κέντρο Ερευνών του Γιούλιχ. Επιπλέον, έχει καταθέσει στην Ε.Ε. αίτηση για χρηματοδότηση ύψους ενός δισ. ευρώ -και οι προοπτικές του κάθε άλλο παρά άσχημες εμφανίζονται. Ο Χέλμπινγκ είναι φυσικός και στον κόσμο του όλα υπόκεινται σε νόμους και κανόνες -το μόνο που χρειάζεται είναι να τους διακρίνει κανείς. Αλλά βασίζεται και στη συμβολή τού Διαδικτύου και άλλων ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης. Για το FuturICT θέλει να σχηματίσει ειδικές ομάδες, οι οποίες θα αντλούν υλικό από όσα καταθέτουν σ' αυτά οι χρήστες τους, να κάνουν συσχετισμούς και ν' ανακαλύπτουν νομοτέλειες.

Ο ίδιος το αποκαλεί αυτό «Reality Mining» και παραλληλίζει την αξιολόγηση με την πρόβλεψη των καιρικών συνθηκών. Κατά τι πολυπλοκότερη.

Είναι αρκετός, για παράδειγμα, ο συνδυασμός σ' ένα μοντέλο οργισμένων σχολίων μιας ιστοσελίδας με τη διαπίστωση ανόδου στις τιμές των αγαθών και την απροθυμία ηγετών για μεταρρυθμίσεις για την πρόβλεψη μιας επανάστασης; Ή πρέπει να συνυπολογιστούν κι άλλοι παράγοντες, όπως καταδυναστευτικές υπηρεσίες ασφαλείας, πολιτική κατάσταση γειτονικών χωρών και έλλειψη θετικής προοπτικής για τη νεολαία;

Οι σκέψεις και η εργασία τού Ελβετού φυσικού έχουν ενθουσιάσει τον επιστημονικό κόσμο της Ευρώπης και, όπως λέει χαρακτηριστικά ο Κ. Γκράμκε, από το ελβετικό Ινστιτούτο Prognos «η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά -αλλά με προσοχή, όχι με τυφλή εμπιστοσύνη στο δήθεν αλάνθαστο των προγνωστικών».

Ενα σημαντικό στοιχείο τού σύγχρονου «μαντείου» θα είναι, μετά την εκτίμηση των πιθανοτήτων, η στάθμιση δυνατοτήτων επέμβασης σε μια κατάσταση. Οι προσομοιώσεις του Η/Υ είναι σοβαρές, αλλά δεν σημαίνει πως δεν επιδέχονται περαιτέρω έλεγχο ή αμφισβήτηση. «Δεν είμαστε αφελείς», δηλώνει ο Χέλμπινγκ, «έχουμε συνειδητοποιήσει ότι οι ανθρώπινες κοινωνίες είναι πολύ πιο απρόβλεπτες απ' ό,τι ο αυριανός καιρός. Δεν ισχυριζόμαστε πως μπορούμε να λύσουμε κάθε πρόβλημα σ' όλο τον κόσμο -αλλά ορισμένα χρήσιμα συμπεράσματα είμαστε σε θέση να εξαγάγουμε».

πηγή: enet.gr